İÇİNDEKİLER

  • Giriş
  • Bilişimde Temel Etik Sorunlar
  • Sağlık Sorunları
  • Sonuç
  • Kaynakça

GİRİŞ

Bilişim teknolojilerinin gelişmesine bağlı olarak toplumda da gelişmeler ve gelişmelerin getirdiği olumsuz etkilerle birlikte yeni etik sorunlar meydana gelmiştir. Bu etik sorunların başında sağlık sorunlarının olduğu söylenebilir. 21.yy teknoloji çağında teknolojiden bağımsız bir yaşam düşünülemezken teknolojiyi hayatımıza doğru bir şekilde mi entegre ediyoruz? Yaşanılan bu sağlık sorunlarının nedenleri nelerdir?

 

BİLİŞİMDE TEMEL ETİK SORUNLAR

Bireysel ve toplumsal yaşamlarda “dönüşüm” olarak da ifade edilebilen değişimin yönü bütünüyle olumlu yönde değildir. Bilişim toplumunda daha önce var olup da bilişim teknolojilerinin etkisiyle artan sorunlarla birlikte, birey ve toplumun bugününü ve geleceğini önemli ölçüde olumsuz olarak etkileyen ve tehdit eden yeni etik sorunların ortaya çıktığı gözlenmektedir. (Dedeoğlu,2006)

Bilişim toplumunda ortaya çıkan etik sorunlar:

  1. Bilginin Doğruluğu
  2. Özel Yaşama İlişkin Sorunlar, Mahremiyet, Kişisel Haklar
  3. Bilgisayar Suçları
  4. Fikri Mülkiyet Hakları
  5. İşsizlik
  6. Sağlık Sorunları
  7. Sosyal İlişkiler, Ev Ofisleri ve Aileye İlişkin Sorunlar
  8. Sanal Ortam, Sanal İlişkiler
  9. Sayısal Bölünme
  10. Yapay Zekâ
  11. Sosyal İlgi ve Teknoloji İlişkisi

Olarak sıralanabilir.

SAĞLIK SORUNLARI

Günlük hayatta hemen hemen herkes çeşitli nedenlerden dolayı bilgisayar kullanma mecburiyetinde kalmaktadır. Bilgisayar kullanma süresinin sürekli ya da uzun süreli olması ise beraberinde birtakım sağlık sorunlarını getirmektedir.

En fazla rastlanan ve yoğun bilgisayar kullanımıyla ilişkilendirilen hastalıklar; el bileği rahatsızlıkları, boyun-sırt-baş ağrıları, gözle ilgili sağlık sorunları ve teknostres gibi sağlık sorunlarından oluşmaktadır.

İnternet bağımlısı olan bireylerde karşılaşılan sağlık problemleri ise fiziksel sağlık problemleri, uyku düzeni bozukluğu, depresyon, ruhsal bozukluklar, madde bağımlılığı, cinselliğe düşkünlük ve dikkat eksikliği problemleri olarak sıralanabilir.

RSI HASTALIĞI

RSI hastalığının Türkçede karşılığı Tekrarlanan Zorlama Yaralanması’dır. Kas ve iskelet sistemi hastalıklarındandır. Tekrarlayan kuvvetli hareketler nedeniyle kas, eklem, kemik, tendon, bağ ve sinirlerde oluşan hassasiyetten meydana gelir. Uzun süre bilgisayar kullanımının her gün tekrar etmesi üzerine iskelette pozisyon bozulmasını, sinirlerde sıkışma neticesinde bilek ya da üst ekstremite bozuklukların meydana gelmesidir.

KİRİŞ KILIFI YANGILARI:

Uzun süre mouse kullanılması sonucu el bileğinin aşırı bükük konumda kalması nedeniyle ortaya çıkan hastalıklardan biridir. El bileğini hareket ettiren kirişlerin kolay hareket edebilmeleri için bir kılıf ile sarılıdırlar ve belli yerlerde tünellerden geçerler. Kirişlerin uygun olmayan konumda ve uzun süre kullanılması sonucunda kılıflar şişer ve kalınlaşır. Sonuçta parmak ve bilek hareketleri ağrılı hale gelir. Parmak ve bileklerdeki ağrılar yavaş yavaş kola doğru yayılır.

TETİK PARMAK

Bileğin uzun süre aynı konumda açık kalması sonucu ve  zor ulaşılan bir yerdeki mouse kullanımı bileklerin zorlanmasına neden olur. Kalınlaşan ve şişen kılıfın içindeki kiriş belli hareketler sırasında takılıp kalır ve zorlanırsa ağrılı bir kayma hissi ile açılır bu hastalığa tetik parmak denir.

KARPAL TÜNEL SENDROMU

Özellikle el bileğinin aşırı bükük konumda uzun süre kalması ve ellerin yeterince dinlenmemesi sonucu oluşur. Sinirin içinden geçtiği kanalın basıncı artarak siniri sıkıştırır. Parmaklara yayılan ağrı, uyuşukluk ve karıncalanma hissi oluşturur. Ağrı kola ve omuza yayılabilir. Parmaklar şişmiş gibi hissedilir. İleri olgularda ameliyat gerektirebilen bir sağlık sorunudur.

BOYUN FITIĞI

Uzun süre bilgisayar kullanımının neden olabileceği hastalıklardır. Yanlış oturuş sonucu oluşan bu hastalık boyun kemikleri arasında yastıklama ve şok emilimi görevlerini üstlenen diskler bulunmaktadır. Çeşitli nedenlerden dolayı bireyin kendisini zorlaması sonucu veya geçirdiği herhangi bir kaza sonucu diskte bozulmalar meydana gelir ve bu durumun sonucu olarak içteki jelimsi sıvının dışarı çıkması sonucu, omurilik ve sinirlerde baskıların meydana gelmesine boyun fıtığı denir. Muayene bulgularına, sinirlerde bası olup olmamasına ve görüntüleme yöntemlerindeki bulgulara göre ilaç, egzersiz, enjeksiyonlar veya ameliyat ile tedavi yapılmaktadır. 

BOYUN KİREÇLENMESİ

Uzun süre bilgisayar kullanımın neden olduğu boyunda tutukluluk, hareketsizlik, başa ve kollara yayılan ağrı ve uyuşma şeklinde belirtiler gösteren hastalıktır. Boyundaki disklerin yırtılmaları ve aşınmaları ile başlayan, zamanla kemiklerde spur ismi verilen çıkıntıların oluşmasına ve eklemlerde yapısal bozukluklara neden olan değişikliklerin tamamını içeren bir sağlık problemidir.

GÖZ SAĞLIĞI

Uzun süre veya sürekli olarak bilgisayar kullanımına bağlı olarak

  • göz yorgunluğu
  • göz kuruluğun
  • gözlerde yanma
  • gözlerde batma
  • bulanık görme
  • göz sulanması
  • göz de kaşıntı
  • göz de kızarıklık
  • odaklama zorluğu
  • çift görme
  • ışığa karşı hassasiyet

gibi göz sağlığı problemlerine neden olmaktadır.

TEKNOSTRES HASTALIKLARI

  • NOMOFOBİ

Nomofobi, akıllı telefonsuz kalma korkusu olarak tanımlanan hastalıktır. No Mobilephone Phobia kelimelerinden oluşan bu kavram literatüre 2008 yılında İngiltere’de yapılan bir araştırma ile girmiştir.

Nomofobi, hastaların akıllı telefonları yanlarında olmadığı zaman hissettikleri endişe, gerginlik, yoksunluk ve panik durumlarının meydana geldiği teknostres hastalıklarındandır. Nomofobi’de sağlıklı bireylerin süreğen hayatlarının dışında süreklilik arz eden bir telefon bağımlılığı söz konusudur ve bu durum bireyin günlük hayatını olumsuz yönde etkileyen bir kaygı hali de meydana getirmektedir.

NETLESSFOBİA

Netlessfobia, internetsiz kalma korkusu olarak tanımlanan bu sağlık probleminde de Nomofobi hastalığındaki gibi bir bağımlılık söz konusudur. Netlessfobia internet bağımlılığındaki gibi aşırı, patolojik, hastalık boyutunda kullanılan internet bağımlılığından ziyade, bireyin internetsiz ortamlarda yaşadığı anormal bir sıkıntı, rahatsız bir ruh halini ifade etmek için kullanılmaktadır.

Bu hastalığa yakalanan bireyler sürekli internette olmak isterler ve bunun için elinden geleni yaparlar hatta bu durum çoğu zaman kendisine çevresine zarar verir. Fiziksel dünyada yapılabilecek her şeyin sanal dünyadaki karşılığını seçerler.

FOMO

Bilgisayarı veya interneti hastalık, takıntı haline getiren kişilerde görülen hastalıktır. İnternette ve sosyal medyada olanı biteni kaçırma korkusu olarak adlandırılan Fomo (Fear Of Missing Out) internet ve sosyal medya platformlarında, herkesten ve her şeyden haberdar olmanın patolojik boyutudur denilebilir Fomo için. “Ben yokken neler oluyor acaba?” sorusunun sanal dünyada vücut bulmuş halidir. Bireyin kendisini yetersiz ve mutsuz hissetmesine neden olan, bireye zaman kaybettiren ve bireyin depresif bir hal içine girmesine neden olan hastalıktır.

PLAGOMANİ

Cep telefonsuz kalma korkusu olan Nomofobi kavramıyla ilişkilendirildiğinde anlam bulan Plagomani, şarj bağımlılığı anlamına gelmektedir. Haliyle prizin nerede ve nasıl olduğu en önemli konu olmaktadır. Plagomanik bireyler gittikleri herhangi bir yerde ilk olarak prizin olduğu yeri ararlar. Yani şarj cihazı, prizin bulunduğu konum en önemli mesele haline gelir onlar için. Şarjlarının bitmesi ve telefonlarını kullanamayacakları korkusu ile yanlarında hep bir yedek şarj cihazı bulundururlar.

SONUÇ

Günümüzde gelişen teknoloji sonucu bireyler bilgisayarlarla daha çok vakit geçirmeye başlamıştır. Uzun süre bilgisayar kullanımı önemli sağlık sorunlarına neden olmuştur. Gerek psikolojik gerekse fiziksel olan bu sorunlar bireyin hem şimdiki zamanını hem de gelecek zamanı  hakkında ciddi tehdit oluşturan sorunlardır.

KAYNAKÇA

Dedeoğlu G. (2006), Bilişim Toplumunda Etik Sorunlar, Ankara

https://www.guvenliweb.org.tr/blog-detay/teknoloji-bizi-hasta-ediyor-1  adresinden 29.05.2021 tarihinde alınmıştır.

https://www.dirilispostasi.com/haber/6164908/teknoloji-ve-sosyal-medya-hastaligi-rsi-nedir  adresinden 29.05.2021 tarihinde alınmıştır.

http://www.iecmm.com/yanlis-bilgisayar-kullanimina-bagli-hastaliklar/75  adresinden 29.05.2021 tarihinde alınmıştır.

https://www.acibadem.com.tr/ilgi-alani/boyun-agrilari/#nedenleri  adresinden 29.05.2021 tarihinde alınmıştır.

https://www.guvenliweb.org.tr/blog-detay/teknoloji-bizi-hasta-ediyor-1 adresinden 29.05.2021 tarihinde alınmıştır.

 

Bu makale smallseotools sitesi üzerinden 29.05.2021 tarihinde kontrol edilmiştir.

Makale, benzerlik değeri ile kabul edilmiştir. Results Completed: 100%  Plagiarism: %22 Unique: %78

  Bu makale Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.