İçindekiler

  • Özet
  • Giriş
  • Reklam Yazılımı (Adware) Nedir ?
  • Amacı
  • Türleri
    • Ateş Topu (Fireball)
    • Görünüm (Appearch)
    • Masa Reklamı (DeskAd)
  • Nasıl Kurulum Yapar
  • Belirtileri
  • Örnek Reklam Yazıları
    • FakeRun
    • KötüHaberler
    • Judy
    • Hayalet Takımı
  • Reklam Yazılımları Nasıl Kaldırılır?
    • Tarayıcı’dan Kaldırma
    • Windows’tan Kaldırma
    • IObit Kötü Amaçlı Yazılım Savaşçısı 9 İle Kaldırma
  • Sonuç
  • Kaynakça

Özet

İnternet aracılığıyla birçok web sitesine girmekteyiz.  Bu sitelerde karşımıza çıkan reklamlardan programlar indirmeye çalışıyor ya da bazı dosya indirme sitelerinden istediğimiz dosyayı indirmeye çalışıyoruz. Ne var ki bunları yaparken de bilgisayarımız reklam yazılımlarının (adware) kurbanı oluyoruz. Bu yazıda da, reklam yazılımlarının hakkında bilgi sahibi olacağız. Ayrıca reklam yazılımlarından nasıl kurtulabiliriz bunu inceleyeceğiz.

Anahtar Kelimeler: Reklam yazılımı(adware), ateş topu(Fireball), görünüm(Appearch), masa reklamı(DeskAd)

Giriş

İnternet üzerinden birçok siteden programlar indirmekteyiz ve programları indirdiğimiz siteleri kontrol etmeden hemen ilk çıkan siteden indirmeye çalışıyoruz. Fakat bu işlemi yaparken aslında ne kadar tehlikeli olduğunu farkında değiliz çünkü bilmediğimiz sitelerden indirmeye çalıştığımız programlarla birlikte bilgisayarımıza bilmediğimiz yazılımları da programla beraber indirmiş olabiliriz. 

Reklam Yazılım (Adware) Nedir?

“Reklâm yazılımın kötücül yazılım olması şart değildir, fakat bu tür yazılımlar, bir bedava veya paylaşımlı yazılımdan (freeware veya shareware) beklenebilecek reklâm anlayışının ötesinde yöntemler kullanırlar. Normalde yazılımlarda kullanılan reklâmların, programlama maliyetini karşılamaya; kullanıcılara daha düşük fiyat sunmaya ve programcılara yeni uygulamalar geliştirmesi ve yaptıkları uygulamaları idame etme ve güncellemesi için cesaret vermeye yönelik yararlı yönleri bulunmaktadır. Bu tür programlar reklamlarını, çıkıveren pencerelerde (pop-up window) veya ekranda bir şeritte (banner, reklâm bandı) yer alacak şekilde yapmaktadır. Kötücül yazılım olarak nitelendirilen reklâm yazılımlar ise, kullanıcıya reklâm yazılım ile beraber sunulan asıl programı çalıştırmasa da devrede olan programlardır.” (Canbek ve Sağıroğlu, 2007)

Kısaca reklam yazılımlarının amacından bahsedecek olursak kullanıcının izni olmadan yüklenip ve kullanıcın verilerini toplayıp paylaşan yazılımlardır. Ve bunun sonucunda kullanıcıya ondan aldıkları verilerle reklamlar gösterilir. Bakıldığında tehlikeli gibi durmasa da bizim verilerimize bizden izinsiz ulaşırlar. Bu yüzden de reklam yazılımları bir siber tehdit olarak görülürler. 

Amacı

“Amacı, can sıkıcı ancak zarar vermeyen ürün veya web sitelerinin reklamını yapmaktır. Bundan sonra reklamlar görüntüler ve kolayca kaldırılamaz.” (Malhotra ve Bajaj, 2016)

“Reklam yazılımları, genellikle gelir elde etmek amacıyla pazarlama verilerini toplamak veya reklamlar göstermek için kullanılan bir güvenlik tehdididir.

Reklam yazılımı yazılımlarının sayısının artması, verilerin serbest bırakılmasını ve gizliliği, gizliliği, bütünlüğü ve sistem kullanılabilirliğini tehdit etmeyi mümkün kılabilir. Şirketler genellikle, yanlış alıcılardan alınması durumunda ciddi zararlara yol açabilecek büyük miktarda veri depolar” (Canbek ve Sağıroğlu, 2007)

Türleri

1- Ateş Topu (Fireball)

Bu reklam yazılımı türü bilgisayara bulaştıktan sonra tarayıcımızı etkiler. Arama motorumuzu sahte bir şekilde bize sunar ve girdiğimiz sitelerde reklamlar ekler. Bu yazılım Rafotech tarafından geliştirilmiştir.

2- Görünüm (Appearch)

Bu tür ise başka ücretsiz yazılımların yanında bilgisayarınıza yüklenir.  Bilgisayarınıza yüklendikten sonra bu program size istenmeyen reklamlar gösterir. Bu reklamlarla da sizden siteye erişim sınırı var izin ver diye mesaj görüntüler. İzin ver seçeneğine basarsanız ise tarayıcınız açık olmadığında bile size bu program size reklamlar gösterecektir.

3- Masa Reklamı (DeskAd)

Kullanıcıyı şüpheli sitelere yönlendiren reklamlar gösteren bir reklam yazılımıdır. Bu reklam yazılımın amacı tarayıcınızı tamamen ele geçirmektir.  Ele geçirene kadar bu işlemi gizli bir şekilde yapar. Sorun büyüyünce ise tek çaresi işletim sisteminin yeniden yüklenmesi gerekir.

Nasıl Kurulum Yapar

“Reklam yazılımı yazılımlarının çoğu, öncelikle İnternet’ten veya çeşitli alakasız reklam destekli yazılımlarla alınır. Bu yazılımlar nadiren göze çarpan bir İnternet sitesinden kurulur, ancak bazen bu tür web siteleri, sosyal mühendislik kullanıcıları için kafa karıştırıcı dosya adlarıyla reklam yazılımı yüklemeye çalışan bir başlık reklamları sunar. Ayrıca, program zayıflıkları kötüye kullanılarak reklam yazılımı yüklenebilir.” (Yılmaz ve Zavrak, 2015)

Reklam yazılımları bilgisayarımıza bulaşmak için indirmeye çalıştığımız ücretsiz programlarla beraber gelir. Bunun için truva atı yazılımının yardımı ile reklam yazılımları bilgisayarımıza bulaşır. Sonrasında ise bizim verilerimizi gizlice toplayarak üçüncü taraf kişilere paylaşır.

Belirtileri

Reklam yazılımların bilgisayarımıza yüklendiyse eğer;

  • Bilgisayarımızdaki programlar çökebilir ya da donabilir.
  • Normalde gördüğümüzden daha fazla reklamla karşılaşabiliriz.
  • Bilgisayarımız yavaşlayabilir.
  • Ana sayfamıza bilmediğimiz uzantılar veya araç çubuğu görebiliriz.

Örnek Reklam Yazılımları

“FakeRun: Bu kötü amaçlı yazılım, Facebook hesabında reklam yapmak ve paylaşmak için kullanılan herhangi bir kişisel bilgiyi çalmadı.” (Rahim Khan, Tripathi, Kumar, 2019)

“KötüHaberler: Bu, ağlarda reklam olarak maskelenen yeniden paketlenmiş kötü amaçlı yazılımdır.” (Rahim Khan vd., 2019)

“Judy: “Judy”, geliştirilen 41 uygulamada bulunan otomatik tıklama reklam yazılımıdır. Reklamlar üzerinde büyük miktarlarda sahte tıklamalar oluşturmak ve gelir elde etmek için virüslü cihazlar.” (Rahim Khan vd., 2019)

“Hayalet Takımı: GhostTeam para kazanmak için sosyal web sitesinde reklamlar yayınlar.” (Rahim Khan vd., 2019)

Reklam Yazılımları Nasıl Kaldırılır?

Aşağıda herhangi program olmadan reklam yazılımlarını nasıl kaldıracağınızdan bahsedilmiştir. Eğer aşağıdaki yöntemleri deneyip de hala istenmeyen reklamlar karşınıza çıkıyor iseIObit Kötü Amaçlı Yazılım Savaşçısı 9 ile bu tür yazılımlardan kurtulun.

Chrome’dan Kaldırma

Chrome’un ayarlar menüsünü açalım. Daha sonra gelişmiş seçeneklerini açıp sıfırla ve temizle kısmını açıp bilgisayarı temizleme seçeneğini açalım. Daha sonra Bul’u tıklayıp zararlı yazılımları bulmasını isteyelim. İstenmeyen yazılımları kaldır dedikten sonra bilgisayarı yeniden başlatalım. Yine Chrome’u açıp sıfırla ve temizle kısmına gelip ayarları sıfırlayın.

Windows’tan Kaldırma 

Bilgisayarımızın denetim masasını açalım. Denetim masası açıldıktan sonra program kaldır seçeneği basalım ve açılan pencerede yüklü olan programları kontrol edelim (programların adı farklı olabilir). Bu tür programları bilgisayarınızdan kaldırın.

IObit Malware Fighter 9 İle Kaldırma

Bu program “SSLeay Lisansı” ile lisanslanmıştır. Programı indirmek için  https://www.iobit.com/en/malware-fighter.php adresinden programımızı ücretsiz bir şekilde bilgisayarımıza indirelim.

 

Program bilgisayara indirildikten sonra dosyayı açalım ve kurulumuna başlamadan önce ekranın sol altındaki İObit Önerisi diye çıkan seçenekleri iptal edelim. Artık kuruluma başlamak için “Kur” seçeneğine basalım. 

Kurulumdan sonra aşağıdaki ekran açılabilir. Bu ekranda da “Hayır, teşekkürler” seçeneğine tıklayacağız. Eğer siz bu uygulamanın premium özelliklerine de erişmek istiyorsanız abone olabilirsiniz.

Bu işlemlerden sonra size yine veri kurtarma ekranı açılıp tarama yapmanızı isteyebilir ancak biz taramayı bu ekrandan yapmayacağımız için bu ekranı da kapatıp tarama yapacağımız ekrana gelebiliriz. Aşağıdaki ekrana geldiğimizde artık bilgisayarımızı taramaya başlayabiliriz. Bu uygulama bize bilgisayarımızdaki virüs, fidye yazılımı, casus yazılım, Truva atları, reklam yazılımı ve solucanlar vb. gibi tehditlere karşı tarayacaktır.

Aşağıda tarama sırasındaki ekranı görüyorsunuz. Eğer herhangi bir tehdit varsa size bunu listeleyip tehdit türünü de gösterecektir. Bu şekilde eğer bilgisayarınıza reklam yazılımı bulaştıysa bu uygulama ile birlikte bilgisayarınızda bu yazılımı bulup bilgisayarınızdan kaldırabilirsiniz.

Tarama bittiğinde de size tehditleri gösterecektir. Eğer bilgisayarınızı daha ayrıntılı bir şekilde taramak istiyorsanız tam tarama seçeneğini seçerek tarama gerçekleştirebilirsiniz.

Sonuç

İnternette dolaşırken fark edemediğimiz birçok amacı kötü olan yazılımlara maruz kalıyoruz. Fark etmeden de olsa bu yazılımları kendi elimizle de bilgisayarımıza bulaştırıyoruz. Ve bazıları geri dönülmez sonuçlar doğuruyor.

Bu tür yazılımlardan uzak durmak için internette gezinirken bilinmeyen metinlere, bağlantılara, açılır reklamlara vb. yerlere tıklamaktan uzak durun. Ayrıca program indireceğiniz zaman da resmi sitelerden indirin. Çünkü onun dışındaki bilinmeyen sitelerden indirdiğinizde bunlardaki reklam yazılım gibi amacı kötü olan yazılım bulundurma olasılığı yüksektir.

Kaynakça

  • Canbek, G. ve Sağıroğlu, Ş. (2007). KÖTÜCÜL VE CASUS YAZILIMLAR: KAPSAMLI BİR ARAŞTIRMA . Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi , 22 (1)
  • Yılmaz, Ş. ve Zavrak, S. (2015). ADWARE: A REVIEW. International Journal of Computer Science and Information Technologies, 6 (6)
  • Malhotra, A. ve Bajaj, K. (2016). A Survey on Various Malware Detection Techniques on Mobile Platform. International Journal of Computer Applications, 139 (5)
  • Rahim Khan, M. A., Tripathi, R. C., Kumar, A. (2019).  A Malicious Attacks and Defense Techniques on Android-Based Smartphone Platform. International Journal of Innovative Technology and Exploring Engineering, 8 (8S3)

 

Öne çıkarılan görsel : https://pixabay.com/ adresinden 25.05.2022 tarihinde alınmıştır. Creative Commons lisanslıdır.

Bu makale https://smallseotools.com/ sitesi üzerinden 25.05.2022 tarihinde kontrol edilmiştir. Makale, benzerlik değeri ile kabul edilmiştir. Results Completed: 100% Plagiarism: %5 Unique: %95

 

Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.