Merhaba;
SSD disk almak bir konu, onu kullanmak başka bir konu olsa gerek. Neyse ki “Nasıl Yapılır?” serisinden bir başka yazıyı SSD ile performans arttırma konusunda yazmak istedik. Nasıl olsa biz yapıyoruz size de faydası dokunsun istedik. Umarım faydalı bir içerik olur. Yorumlarınızı bana e-posta & form ile ulaştırınız.
ÖNEMLİ UYARI: Buradaki bilgiler farklı içeriklerden derlenmiş olup büyük bir bölümü tarafımdan uygulanarak denenmiştir. Ancak buna rağmen bazı sorunlara yol açabileceğini hatırlatmak gerekir. Uzman olmak gerekmez ancak bilmek ve yapmak denemeyi gerektirir. Kullandığınız diskiniz ve sisteminiz üzerinde yapacağınız her türlü değişikliklerden kendiniz sorumlusunuz. Önemle hatırlatmak istedim. Haydi başlıyoruz….
01.00. Hard Diskinizin “IDE” değil, AHCI Modunda Çalıştığı Sistem BIOS üzerinden kontrol edin.
SSD taktığınızda ana kartınızın SATA Mode desteği BIOS üzerinden IDE yerine AHCI olarak ayarlanmalıdır.
UEFI yapısı kullanıldığında GPT dönüştürülmüş disklerde birden fazla işletim sistemi bulunması halinde hangisinin açılacağı seçilebilir. Ancak bu işlemden sonra BOOT sırası son yüklenen Windows tarafından yönetilecektir. Eğer Linux sürümleri daha önceden kurulmuş ise tabi ki Windows bu alanları yönetmeyeceğinden BOOT etmeyecek yani açmayacaktır. Bunun çözümü olarak Windows yüklemesinden sonra Linux Loader önyükleyicisini onarmanız olacaktır. Eğer birden fazla disk ya da Windows sürümü barındırıyorsanız, kullanmakta olduğunuz Windows üzerinden aşağıdaki şekilde BOOT edilecek Windows sistem ayarlanabilir.
- Windows > Gelişmiş Sistem Ayarlarını Görüntüle > Gelişmiş Sekmesi > Başlangıç ve Kurtarma bölümünde Ayarlar düğmesi
- Gelen pencereden Varsayılan İşletim Sistemi açılması istenen olarak seçilir, İşletim Sistemleri Listesi gösterme süresi seçilir ya da göstermesi istenmiyor ise onay kutusu kaldırılır.
- Gerekirse kurtarma seçenekleri gösterme süresi, onay kutusu seçilir ve süre belirlenir.
02.00. Anakart Chipset Sürücülerinin Güncel Olduğunu kontrol edin.
Çalıştır penceresine ulaşmak için öncelikle; Windows+R tuşlarına basarak çalıştır penceresini açın. Menüdeki yazılabilir Aç alanına dxdiag yazın ve enter tuşuna basarak bitirin. Açılan ekranda sisteminiz ile ilgili tüm özellikleri görebilirsiniz. Üstteki Sistem sekmesinde, Sistem üreticisi, Marka, Model, BIOS vb. bilgilerine ulaşabilirsiniz.
03.00. Registry’de MSAHCI Ayarlarında Değişiklik yapıldığını kontrol edin.
03.01. Win+R > regedit Run at Administrator
03.02. HKEY_LOCAL_MACHINE \ SYSTEM \ CurrentControlSet \ Services \ msahci
03.03. Sağ taraftaki “Start”a sağ tık yaparak “Modify”ı seçin ve “0”a ayarlayın.
04.00. SSDiskin Sürücü Indekslemesini Kapatın
04.01. Bilgisayarım simgesini açarak SSD Diski bulun ve Sağ tık yaparak “Özellikler” Penceresi “Genel” Sekmesi, en attaki “Bu Sürücüdeki dosyaların…” diye başlayan Onay Kutusunu Kaldırın.
04.02. Uygula Butonu ile diskteki tüm dosya ve klasörlere uygulanmasını sağlayın. Hata ve uyarı mesajı veren dosyalar olması halinde “Atla” & “Ignore All” seçerek devam edin.
05.00. Sürücü Parçalanma Önleyiciyi Kapatılmış olduğunu kontrol edin.
05.01. SSDiske sağ tık yaparak açılan menüden “Özellikler/Properties”i tıklayın.
05.02. Özellikler Penceresinden “Araçlar/Tools” Sekmesi ve “En iyi Duruma Getir / Defragment Now” Düğmesini seçerek birleştirin.
05.03. Zamanlanmış En iyi duruma getirme “Zamanlama Ayarları / Configure Schedule” düğmesini seçerek;
05.04. Gelen pencereden “Zamanlamaya göre çalıştır / Run on a schedule” Onay kutusunu kaldırın.
06.00. Prefetch ve Superfetch Özellikleri Kapatıldığını konrtol edin.
06.01. Win+R > regedit Run at Administrator çalıştırın.
06.02. HKEY_LOCAL_MACHINE \ SYSTEM \ CurrentControlSet \ Control \ SessionManager \ MemoryManagement \ PrefetchParameters
06.03. Sağ Penceredeki “EnablePrefetcher” ve “EnableSuperfetch”in ikisini de sağ-tık
06.04. “Modify”ı seçin ve değerlerini “0” olarak değiştirin.
Kaynak: (https://www.thewindowsclub.com/disable-superfetch-prefetch-ssd)
07.00. Windows Search ve Superfetch Servislerini Kapatılmış olduğunu kontrol edin.
07.01. Win+R > “services.msc” Run at Administrator çalıştırın.
07.02. “Windows Search” ve ” Hızlı Getirme / Superfetch” adlı iki servisi de “Stop” ile durdurup,
07.03. Servisin tekrar başlatılmaması için; sağ-tıklayıp “Properties”den açılan pencereden İngilizce ise “Start-Up Type” >”Disabled” Türkçe ise; “Başlangıç Türü” > “Devre Dışı” olarak ayarlayın.
08.00. SSDiskin “TRIM” Özelliğini kapatılmış olduğunu kontrol edin.
08.01. Win+R > “cmd.exe” Run at Administrator çalıştırın.
08.02. Komut istem penceresine kodu yapıştırın: fsutil behavior query DisableDeleteNotify
08.02.01. Eğer DisableDeleteNotify = 0 (Disabled) yazıyorsa, TRIM desteği ETKİN demektir. Dokunmayın.
08.02.02. Eğer DisableDeleteNotify = 1 (Enable) yazıyorsa, TRIM desteği devre dışı ya da PASİF demektir. Açmanız önerilir!
08.02.02.01. Komut İstemi ile SSD’de TRIM’i etkinleştirmek
SSD’nizde TRIM’i etkinleştirmek için Windows komut istemi ile yapmayı tercih ediyorsanız, aşağıdaki adımları izleyiniz:
1. Windows simgesini sağ tıklayın, “Ara” yı seçin ve yazın cmd Arama kutusuna.
2. “Komut İstemi” ni sağ tıklayın ve “Yönetici olarak çalıştır” ı seçin”.
3. Kodu yazın: fsutil behavior set DisableDeleteNotify 0 ve Enter tuşuna basın.
4. Yapılan işlemin sonucunu yukarıda açıklandığı gibi kontrol edin.
09.00 SSD Sürücünüzün Aygıta Yazma Önbellek Özelliğini aktif olduğunu kontrol edin.
09.01. Bilgisayarım sağ tık, Özellikler,
09.02. Aygıt Yöneticisi Penceresinde Disklerin bulunduğu alanı genişletin.
09.03. SS Diskinizi bularak sağ tık Özellikler Penceresi, İlkeler sekmesi bulun.
09.04. Aygıtta yazma önbelleğini etkinleştir, onay kutusunu işaretleyin.
10.00. SSD Disk için Sanal Bellek Dosyası (Page File ) Özelliğini kapatın.
10.01. Sanal Disk Dosyasını başka bir diske taşıyın, ve Disk dosya boyutunu sabit olarak belirleyin.
10.02. Bilgisayar Sağ Tık, Özellikler penceresi,
10.03. Sol paneldeki Gelişmiş Sistem Ayarları Bağlantısı açılır,
10.04. Açılan pencereden Gelişmiş sekmesi ile Performans Düğmesi seçilir,
10.05. Açılan pencereden Gelişmiş Sekmesine geçilir, Sanal Bellek alanındaki Değiştir Düğmesi seçilir,
10.06. Tüm sürücülerde disk belleği dosya boyutunu otomatik yönet onay kutusu onayı kaldırılır,
10.07. Sürücü listesindeki C sürücüsü seçilerek alttaki “Disk dosyası yok” radyo düğmesi seçilir.
10.08. Diğer sürücülerden birisi örneğin D: seçilerek “aşağıdaki “Sistem Yönetimli Boyut” radyo düğmesi seçilir.
NOT: Performans artışı isteniyor ise, her seferinde sistem bellek dosya boyutu hesaplanmasın diye uygun bir boyut ile sabit disk boyutu belirlenebilir. Ancak disk boyutunun sistemin ihtiyacı olandan az olması halinde yetersiz disk bellek alanı sorun olabilir. Sistem Yönetimli yaparak kullanılan boyutu öğrendikten sonra yeniden sabit boyut verebilirsiniz.
10.08. Tüm SSD sürücülerdeki Sanal Dik için kullanılan Disk Dosyalarını bu şekilde kapatarak, sabit bir boyutta disk dosyası kullanabilirsiniz.
11.00. Windows Sistem geri yüklemesini kapatın.
11.01. Bilgisayar Sağ Tık, Özellikler penceresi,
11.02. Sol paneldeki “Sistem Koruması” linkine basarak pencereyi açın,
11.03. Açılan penceredeki “Yapılandır” Düğmesine basın,
11.04. Sistem Korumasını devre dışı bırak radyo düğmesini seçin. Ardından Tamam diyerek kapatın.
12.00. Yüksek Performans Güç Seçeneklerinin ayarlanması
Gelişmiş güç yönetimi seçeneklerini ayarlayarak SSD sürücünün boşta iken asla kendini kapatmamasını ve Uyku modunu devre dışı bırakmasını sağlamanız gerekir.
12.01. Denetim Masası Güç Seçeneklerine giderek,
12.02. Yüksek Performans güç planını seçin, Eğer diğer güç senekleri gösterilmiyor ise, Diğer Güç planları linki seçerek açabilirsiniz.
12.03. Yüksek Performans güç seçenekleri “Plan Ayarlarını Değiştir” seçin.
12.04. Gelişmiş Güç Ayarlarını Değiştir Seçin,
12.05. Sabit Disk Bölümünü bularak Kapatmak için geçecek süre Pil ve Priz için Hiçbir zaman ya da 0 olarak ayarlayın.
12.06. Uyku seçeneklerinin olduğu bölümü bulun, Uykudan önce bekleme Hiçbir zaman ya da 0 olarak ayarlayın. Tamam diyerek kapatın.
13.00. Hazırda Beklemenin Kapatılması:
13.01. Komut İstemi penceresini Yönetici olarak çalıştırın,
13.02. Komut olarak tırnaklar olmadan yazın: “powercfg -h off” ardından enter ile çalıştırın.
14.00. Ortam Değişkenlerinin Diğer Sabit Diske Taşınması (Uzmanlık Gerektirebilir.)
Kullanıcı dizinlerinin C sürücüsünden D sürücüsüne KOPYALANMASI gereklidir.
Örnek, “C:\users\cahit” iken “D:\users\cahit” klasörü gibi olabilir.
14.01. Bilgisayar Sağ tık, Özellikler > Sistem Özellikleri Penceresi,
14.02. Gelişmiş Sekmesi > Ortam Değişkenleri Düğmesi > Kullanıcı Ortam Değişkenlerinden HDD dizinleri Gösterilir.
14.03. Sistem Değişkenleri Penceresinden TEMP ve TMP değişkenleri HDD dizinleri gösterilir.
14.04. Registery düzenlemesi için Regedit uygulaması açılır.
14.05. Değişiklik registry değeri olarak “ProfilesDirectory” dizini ” HKEY_LOCAL_MACHINE\SOFTWARE\Microsoft\Windows NT\CurrentVersion\ProfileList ” klasör yapısı altındadır. Kullanılmakta olan değişken değeri, %SystemDrive%\Users\ yeni değer olarak “D:\user” gibi kullanıcı dizin değeri girilir.
14.06. Ardından “ProfileList” anahtarı bulunarak alt anahtarlar kullanıcı adlarına göre düzenlenir.
Anahtar değeri değişikliği “ProfileImagePath” için de yapılarak yeni klasör değeri girilir. C:\Users\cahit iken D:\Users\cahit
14.07. Bilgisayarı Yeniden Başlatın ve Oturum açın. Yeni kullanıcı profil dizinleri artık yeni sürücü üzerinden çalışmaya başlayacaktır.
Hepsi bu kadar; Araştırmalar sonucu her gün yeni özellikler ekleniyor. Sizden gelenleri de yazıya eklemek isterseniz bana ulaşın. İkinci serisinde sizden gelecek ek özellikleri burada yayınlayalım Ne dersiniz? Yorumlarınızı bana göndermeye çekinmeyiniz. Kalın Sağlıcakla. Update: 22-07-2023
Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi’nden 1991 yılında mezun olduktan sonra Uşak Endüstri Meslek Lisesi’nde Teknik öğretmen olarak göreve başladı. 1993 Yılında Marmara Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Eğitim Bölümünde araştırma görevlisi olarak akademik çalışmalara başladı. 1998 yılında M.Ü. Teknoloji Eğitimi Yüksek Lisansı, 1999 yılında İ.Ü. İşletme Davranış Bilimleri Yüksek lisans tezlerini vererek başarıyla mezun oldu. 2001 yılından itibaren Marmara Üniversitesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri bölümünde öğretim görevlisi olarak çalışmaya devam etmektedir. Yürüttüğü dersler arasında temel bilgisayar eğitimi, bilgisayar donanımı, bilgisayar ağları ve haberleşme, işletim sistemleri, web tabanlı programlama, açık kaynak kodlu yazılımlar, uzaktan eğitim, içerik geliştirme, eğitim yönetim sistemleri dersleri yer almaktadır. 2011-2016 yılları arası Atatürk Eğitim Fakültesi ve birimleri internet sayfaları, 2013-2015 yılları arasında Marmara üniversitesi internet sayfaları ve akademik idari birimler web sayfaları koordinatörü olarak görev yapmıştır. Çok sayıda seminer ve konferansta bildiri sunmuş, konuşmacı olarak katkı sağlamış, düzenleme ve yürütme kurullarında görevler almıştır. Akademik dergi, kongre, sempozyum, kurumsal ve kişisel web sayfaları hazırlayarak yayınlamıştır. ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi Baş Denetçi Sertifikası sahibidir.