İÇİNDEKİLER

  • Giriş
  • Siber Uzay Tanımı
  • Siber Güvenliğe İlişkin Temel Kavramlar
    • Siber Uzay
    • Siber Tehtid
    • Siber Savaş
    • Siber Saldıırı
  • Sonuç
  • Kaynakça

Giriş

Siber güvenlik bilgi güvenliğinden operasyon güvenliğine ve bilgisayar sistemlerinin güvenliğine kadar birçok farklı kavramı kapsar. siber uzay terimi ise bilgisayarların ve onu kullanan insanların İnternet ve benzeri ağlar içinde kurduğu iletişimden doğan sanal gerçeklik ortamını anlatan metaforik bir soyutlamadır.Hayatımızın her anında güvenlik ön plandadır. Teknolojinin hayatımıza girmesiyle dahada önemli hale gelen güvenlik kavramını, bu alandaki yazıda bulabilirsiniz .

SİBER UZAY

Siber, bilgisayar ve ağlarını içeren kavram ya da varlıkları tanımlamak için kullanılır. Siber alan (cyber space) kelimesi de birbiriyle bağlantılı system, yazılım, donanım ve insanların iletişim ve/veya etkileşimde bulundukları soyut veya somut alanı tarif etmek için kullanılmaktadır.(NATO 2012)

Siber güvenlik, siber uzay ve siber güç unsurları, uluslararası ilişkiler bağlamında özellikle geçtiğimiz yirmi yıla kadar “low politics” yani özellikle realist bakış açısına göre “ikincil derecede önemli” politikalar olarak yer buldu. Ancak, bir gecede sessizce açığa vurduğu kimi gizli belgelerle tüm dünyayı yerinden oynatan Wikileaks skandalı, , siber uzayın, ulusal güvenliğin ayrılamaz bir parçası olduğunu kanıtlamış ve karar alıcıları bu yeni alan karşısında pozisyon almaya itmiştir (Clark ve Choucri, 2013: 21).

Siber-uzay, uluslararası ilişkilerde güncel meselelerin yer aldığı dört fiziksel boyuta (kara – hava – deniz – uzay) eklenen, insanlar tarafından üretilmiş beşinci bir boyuttur. Netice olarak siber uzay, 2016 Varşova Zirvesi’nde NATO tarafından da operasyonel bir alan olarak resmen tanınmış bulunmaktadır (NATO, 2016).

Ülkeler, güvenli bir siber ortam sağlayabilme yolunda, siber ortamın parçası olan bileşenleri siber saldırılara karşı korumak, yapılan saldırılara müdahale etmek, saldıranları cezalandırmak, gerekli yasal mevzuatı oluşturmak ve bütün faaliyetleri yerine getirecek yapıları tesis etmek üzere siber ortama yönelik politika ve stratejiler geliştirmiş ve geliştirmeye devam etmektedir.

SİBER GÜVENLİĞE İLİŞKİN TEMEL KAVRAMLAR

Siber Uzay

Siber uzay, tüm dünyaya ve uzaya yayılmış durumda bulunan bilişim sistemlerinden ve bunları birbirine bağlayan ağlardan oluşan veya bağımsız bilgi sistemlerinden oluşan sayısal ortamı (UDHB, 2016: 7) ifade etmektedir. En genel anlamda, insanların birbirine bağlı bilişim sistemleriyle etkileştiği ve birbirine bağlı bilişim sistemlerinin birbirleri arasında ya da insanlarla iletişim içinde olduğu fiziksel olmayan alan siber uzay olarak tanımlanmaktadır. Araştırmacılardan birçoğu sadece internet ortamına bu ismin verilmesinin uygun olduğunu düşünmektedir. Oysaki siber uzay bütün bilişim sistemlerini ve kullanıcıları içine alan bir evrendir (Bıçakçı, 2014: 106).

Siber Tehdit

Siber uzayda yer alan her türlü insani ve yazılımsal açıklıklar vasıtasıyla varlıklara erişim, varlıkların niteliğinin değiştirilmesi, varlıklara zarar verilmesi vb. sağlayan etkenler ise “siber tehdit” olarak ifade edilmektedir. Sıklıkla karşılaşılan siber tehditlere örnek olarak servis dışı bırakma saldırıları (denial of service- DOS), virüs, solucan vb. zararlı yazılımlar, zararlı e-postalar ve yetkisiz erişim saldırıları verilmektedir (Bıçakçı, 2015; Güngör, 2015).

Siber Savaş

Siber savaş, bir devletin, başka bir devletin bilgisayar sistemlerine veya ağlarına hasar vermek ya da kesinti yaratmak üzere gerçekleştirdiği sızma faaliyetleridir (Mil, 2015: 400). Bir başka ifade ile siber savaş, bilgisayar ve iletişim teknolojisinin saldırı ve savunma amaçlı olarak kullanılmasıdır (Yayla, 2014: 182).Siber savaş, kısaca “bir devletin başka bir devletin bilgisayar sistemlerine ve ağlarına sızarak hasar veya kesinti yaratmak üzere hareket etmesi” (Clarke ve Knake, 2011, s. 8) olarak tanımlanıyor.

SİBER SALDIRI

Siber Saldırı ise “hedef seçilen şahıs, şirket, kurum, örgüt ve devlet gibi yapıların bilgi ve iletim sistemlerine ve kritik altyapılarına yapılan planlı ve koordineli saldırılar” şeklinde tanımlanmıştır.(M. Alkan,Mayıs 2012.)

Sonuç

Siber uzay ve siber güvenliğe ilişkin kavramlar açıklanmıştır. Son zamanlarda rövanşta olunan sosyal medyalarda güvenlik açısından korunmak gerekir. Korunmak için ise güvenlik, farkındalık ve dirençli olmak lazım. Tehditlerin farkında olunup kurumları dirençli hale getirmek ve güvenli bir ortam sunmak siber güvenlik sayesinde oluşturulmaktadır.

KAYNAKÇA

Clarke, R. A. ve Knake, R. K. (2011). Siber Savaş: Ulusal Güvenliğe Yönelik Yeni Tehdit. İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınevi.

MİL, H.İ., (2015), Sosyal Güvenlik Kurumundaki Siber Güvenlik Yönetimi Uygulamalarının İncelenmesi ve Değerlendirilmesi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Nisan 2015, Yıl: 7, Sayı: 13, ss. 398-416.

BIÇAKÇI, S., Ergün, D. ve Çelikpala, M., (2015), “Türkiye’de Siber Güvenlik”, EDAM Siber Politika Kağıtları Serisi 2015/1, ss.1-35.

BIÇAKÇI, S., (2014), “NATO’nun Gelişen Tehdit Algısı: 21. Yüzyılda Siber Güvenlik”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 10, Sayı 40, ss. 101-130.

UDHB, (2016), 2016-2019 Ulusal Siber Güvenlik Stratejisi, T.C. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, http://www.udhb.gov.tr/doc/ siberg/2016-2019guvenlik.pdf, (Erişim Tarihi: 04.05.2016).

NATO 2012. National Cyber Security Framework Manual. NATO CCDCOE. https://ccdcoe.org/multimedia/national-cyber-securityframework-manual.html (Access Date: 12.08.2017)

NATO. (2016). Varşova Zirvesi Sonuç Bildirgesi. Brussel: NATO. 7 4, 2018 tarihinde, http://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_133169.htm adresinden alındı

Clark, D. and Choucri, N. (2013). Who Controls the Cyberspace? Bulltein of the Atomic Scientists, 21.

M. Alkan,” Siber Güvenlik ve Siber Savaşlar” , Siber Güvenlik Siber Savaşlar TBMM Internet Komisyonu, Mayıs 2012.

 http://static.dergipark.org.tr/article-download/012d/f00d/a6e0/5a2502ca43422.pdf?

http://static.dergipark.org.tr/article-download/59d4/8028/96f5/5a3e42ad16cc7.pdf?

http://static.dergipark.org.tr/article-download/7f12/44c9/1c3a/imp-JA22YB47YG-0.pdf?

photo by Markus Spiske on Unsplash

Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.