MARMARA ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ
BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ BÖLÜMÜ

2022-2023 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI BAHAR DÖNEMİ
BİLİŞİM ETİĞİ ve GÜVENLİK DERSİ

“Makale İnceleme ve Değerlendirme Raporu”

Emre TUNÇER  100221009

MAKALE ADI

Gerçek Yaşam Durumu Senaryolarıyla Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilişim Etiği Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi

YAZAR(LAR)

Engin BAYRA: Sinop İl Milli Eğitim Müdürlüğü

Emre BAYSAN:  AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ, EĞİTİM FAKÜLTESİ

Mehmet KARASU: Yrd. Doç. Dr., MEB Ankara

 Yıl 2022, Cilt 8, Sayı 1, 82 – 107

MAKALE KÜNYESİ (APA STANDARDI)

Bayra, E. & Baysan, E. (2022). Gerçek Yaşam Durumu Senaryolarıyla Ortaöğretim Öğrencilerinin Bilişim Etiği Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi . Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi , 8 (1) , 82-107 .

MAKALE ERİŞİM ADRESİ

https://dergipark.org.tr/tr/pub/gebd/issue/69040/974519

 

GİRİŞ

  • Çeşitli meslek kolları arasında tarafların uyması veya kaçınması gereken davranışlar bulunmaktadır. Bunu meslek etiği olarak da ifade edebiliriz.
  • Etik, nasıl yaşamak gerektiği; doğru ve yanlışın, iyi ve kötünün ne olduğu, neyi yapmak neyi yapmamak gerektiği; görevler ve diğer kavramlar hakkındaki sorularla uğraşan felsefe dalıdır (Buckinghan, 2012, s.341).
  • Bilişim etiği, bilişim teknolojileri araçlarını kullanırken uyulması gereken kuralları belirleyen normlar ve kodlar olarak tanımlanmaktadır. Bu norm ve kodların temel amacı bu araçları kullananların minimum zarar ve maksimum fayda ile elektronik ortamı kullanmasını güvence altına almaktır (Sevindik, 2011).
  • Bilişim etiği, bilişim alanında hizmet sunanların ve alanların davranışlarını inceleyen bir felsefe dalı olup etiğin uygulamalı bir alt alanıdır (Türkiye Bilişim Derneği, 2010).
  • Dedeoğlu (2006b) çalışmasında tespit ettiği belli başlı etik sorunları; bilginin doğruluğu, özel yaşama ilişkin sorunlar, mahremiyet, kişisel haklar, fikri mülkiyet hakları, işsizlik, sağlık sorunları, sosyal ilişkiler, ev ofisleri ve aileye ilişkin sorunlar, sanal ortam, sanal ilişkiler, yapay zekâ şeklinde sıralamıştır. Çalışmada, yanlış bilginin kasıtlı olarak yayılması, gerçeğin bile isteye gizli tutulması, yöneticilerin çıkarlarına uygun inançların yeğlenmesi, kişilere özel bilgilerin gizliden izlenmesi ve kaydedilmesi, kişilerin sanal ortamlarda eriştiği sayfaların takip edilmesi, özel yaşam özerkliği gerektirirken her yere kamera takip cihazlarının konulması, kredi kartı dolandırıcılığı, virüs programlarıyla sistemlerin çökertilmesi, firmanın ticari sırlarını hackleme, sanal ortamlarda bulunan telif eserlerin çalınması, yayılması, sanal iletişim gruplarında iletişim üslubunu zedeleyici tavır takınılabilmesi ve yapay zeka kavramının öngörülemez sonuçları şeklinde sıralamıştır.
  • İnternet, bilişim, hız, sanallık, teknolojinin sağladığı imkânlar sosyal hayatta mütevazi olan bir kişiyi siber âlemde etik dışı davranmaya, suç işlemeye teşvik edebilir.
  • Çocukluktan ergenliğe geçiş süreci olan özellikle lise öğrencilerinde bilişim etiği konusunun her yönüyle incelenmesi ve gerekli tedbirler alınması gerekmektedir.
  • Öğrencilerin dijital okuryazar olmalarının, okuma-yazma bilme kadar önemli hale geldiği söylenebilir. Etik değerleri hayata geçirebilmek yeni nesil dijital okuryazarların görevleri arasındadır

ARAŞTIRMANIN AMACI

 

  • Bu çalışma ile Sinop il genelindeki ortaöğretim kurumlarında öğrenimlerine devam eden öğrencilerin bilişim etik düzeyinin; cinsiyet, sınıf seviyesi, okul türü ve bilişim teknolojileri kullanım tercihleri değişkenlerine göre istatistiksel olarak anlamlı fark olup olmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır
  • Bu çalışma ile ortaöğretim öğrencilerinin bilişim teknolojilerini kullanımlarına yönelik doğru ve yanlış davranışlarının ortaya konulması ve bilişim etiği düzeylerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu temel amaç doğrultusunda öğrencilerin bilişim etiği düzeylerinin cinsiyet, sınıf seviyesi, okul türü ve bilişim teknolojileri kullanım tercihleri değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının tespit edilmesi amaçlanmıştır.

YÖNTEM

ARAŞTIRMA MODELİ

  • Çalışma nicel araştırma yöntemine uygun olarak, tarama modellerinden betimsel tarama kullanılmıştır.

EVREN ÖRNEKLEM / ÇALIŞMA GRUBU

  • Bu araştırmanın çalışma grubunu, 2020–2021 eğitim-öğretim yılında Sinop il genelinde öğrenimlerine devam eden ortaöğretim öğrencileri oluşturmaktadır.
  • Çevrimiçi olarak ölçek tüm öğrencilere ulaştırılmış, ancak 818 öğrenci tarafından geri dönüş sağlanmıştır. Bu öğrencilerin 412’si kadın, 406’sı erkektir. Sınıf seviyesi açısından incelendiğinde 242 öğrenci 9. sınıfta, 222 öğrenci 10. sınıfta, 172 öğrenci 11. sınıfta ve 182 öğrencinin 12. sınıfta öğrenim gördükleri tespit edilmiştir.

VERİ TOPLAMA ARACI

  • Bu araştırmada veri toplama aracı olarak Yoon (2011) tarafından geliştirilen “Real Life Situation Scenario Information Technologies Scale” ve Arıkan ve Duymaz (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan “Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Ölçeği (GYDSBE)” kullanılmıştır.
  • GYDSBE Ölçeğinde adalet ilkesi için iki madde, görecelik ilkesi için üç madde, egoizm ilkesi için iki madde, görev bilgisi ilkesi için dört madde, faydacılık ilkesi için üç madde ve etik davranışsal niyetlerin etkisini belirlemek için üç madde bulunmaktadır.
  • Ölçekte yer alan birinci senaryo Mahremiyeti ölçmektedir. Senaryoda Berna, ünlü bir oyun şirketinden e-posta alır. Kendisinden ücretsiz oyun oynaması karşılığında arkadaşlarının iletişim bilgileri istenmektedir. İkinci senaryo İfade Özgürlüğünü ölçmektedir. Lise öğrencisi iki genç okulun imkânlarını kullanarak ahlak dışı yayınları olan bir müzik grubunun faaliyetlerini paylaştıkları web sitesi yapmışlardır. Okul müdürü öğrencilerden web sitesini kapamalarını istemektedir. Üçüncü senaryo Patent ve Telif Haklarını ölçmektedir. Can ücretli bir yazılım satın almıştır. Berke, arkadaşı Can’dan bu yazılımı kendisine ücretsiz olarak kopyalamasını istemektedir. Dördüncü senaryo Doğruluğu ölçmektedir. Berçin internet üzerinden aldığı kozmetik ürünleri sebebiyle çeşitli cilt sorunları yaşamıştır. Şirketin ürünü iade almaması ve parayı geri vermemesi üzerine internet forumlarında ürün aleyhine abartılı, isimsiz paylaşımlar yapmaya karar verir (Arıkan ve Duymaz, 2014).

VERİLER ve TOPLANMASI / UYGULAMA SÜRECİ

Araştırma 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Sinop il genelinde aşağıdaki aşamalar doğrultusunda yürütülmüştür.

  1. Ölçek kullanımı için izni alındı.
  2. İl genelinde araştırma yapılabilmesi için İl Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından tüm ortaöğretim kurumlarına duyuru yazısı yayımlandı.
  3. Veri toplama aracı çevrimiçi hazırlanarak il genelindeki tüm ortaöğretim öğrencilerine ulaştırıldı.
  4. Toplanan veriler SPSS22 istatistik analiz programı ile analizleri yapıldı.

Bu araştırmanın yapılması Sinop Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün 24.02.2021 tarihinde E-25072426-605.01-21215270 sayılı kararı ile uygun bulunmuştur.

VERİLERİN ANALİZİ

Toplanan veriler SPSS22 istatistik analiz programı ile analizleri yapıldı.

  • Araştırmada elde edilen sonuçların yorumlanabilmesi için bir puanlama çizelgesine ihtiyaç vardır
  • Ölçeğin uygulanması sonrası elde edilen verilerin yorumlanmasında:
    • “Tamamen Katılmıyorum=5’,
    • ‘Katılmıyorum=4’,
    • ‘Kararsızım=3’,
    • ‘Katılıyorum=2’,
    • ‘Tamamen Katılıyorum=1” olacak şekilde puanlama yapılmıştır.
  • Kan (2009, s. 407) grup aralık katsayısının “ölçme sonuçları dizisindeki en büyük değer ile en küçük değer arasındaki farkın belirlenen grup sayısına bölünmesiyle” bulunabileceğini ifade etmektedir.
  • Ölçekten alınan ortalamanın yüksek olması ortaöğretim öğrencilerinin bilişim teknolojilerinin etik kullanım düzeyinin yüksek olduğu, düşük ortalama ise bilişim teknolojilerinin etik kullanım düzeyinin düşük olduğu şeklinde yorumlanmıştır..

BULGULAR ve TARTIŞMA

BULGULAR

Senaryonun konularına göre en uygun tema seçilerek senaryolar adlandırılmıştır. Buna göre 1. senaryo: Mahremiyet, 2. senaryo: İfade Özgürlüğü, 3. senaryo Patent ve Telif Hakları ve 4. senaryo: Doğruluk şeklinde adlandırılmıştır.

  • Bilişim Etiği Ortalamalarına İlişkin Betimleyici Veriler
    • Sonuçlara göre ortaöğretim öğrencilerinin bilişim etiği düzeylerinin “İyi” (x̄=3,78) olduğu,
      • senaryo için “Çok İyi” (x̄=4,23),
      • senaryo için “İyi” (x̄=3,96),
      • senaryo için “İyi” (x̄=4,07),
      • senaryo için “Orta” (x̄=2,86) olduğu tespit edilmiştir.
    • Katılımcıların Bilişim Etiği Düzeyleri
      • Sonuçlara göre ortaöğretim öğrencilerinin:
        • senaryo bazında %85,8’inin (f=702),
        • senaryo bazında %75,3’ünün (f=616),
        • senaryo bazında %76,5’ünün (f=626),
        • senaryo bazında %30,3’ünün (f=248)
        • Genel ortalama bazında %73,9’unun (f=604) “Çok İyi ve İyi” düzeyde olduğu tespit edilmiştir.
      • “Çok Zayıf”, “Zayıf” ve “Orta” düzeydeki öğrencilerin beklenen etik değerleri sağlayamadığı ve etik eğitime ihtiyaç duyduğu söylenebilir.
    • Katılımcıların Etik Eğitim İhtiyaçları
      • Katılımcıların bilişim etiği düzeylerinden çok zayıf, zayıf ve orta olanlarının etik eğitime ihtiyaç duyulduğu varsayılmaktadır. Buna göre en çok dördüncü senaryodaki Doğruluk, en az birinci senaryodaki Mahremiyet konularında etik eğitime ihtiyaç olduğu söylenebilir
    • Bilişim Etiği Alt Faktörleri Ortalamalarına İlişkin Betimleyici Veriler
      • Adalet, görecelik, egoizm, faydacılık, görev bilgisi ve etik yargıortalamalarının “İyi” düzeyde olduğu söylenebilir.
    • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Alt Faktörleri Ortalamalarının Cinsiyetlerine Göre U Testi Sonuçları
      • Verilere göre tüm alt faktörlerin ortalama puanları arasında anlamlı farklılık olduğu görülmektedir. Anlamlı fark olan senaryolarda kadınların daha etik davrandıkları görülmektedir. Cohen d etki büyüklüğü açısından cinsiyet değişkeninin bilişim etiği alt faktörleri üzerinde düşük etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Senaryolarından Aldıkları Puanların Sınıf Seviyelerine Göre Kruskal Wallis Testi Sonuçları
    • Analiz sonuçlarına göre, araştırmaya katılan öğrencilerin tüm senaryolar için aldıkları puanların, sınıf seviyelerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığını göstermektedir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Alt Faktörlerinin Sınıf Seviyelerine Göre Kruskal Wallis Testi Sonuçları
    • Analiz sonuçları, araştırmaya katılan öğrencilerin tüm alt faktörler için aldıkları puanların, sınıf seviyelerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığını göstermektedir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Senaryolarından Aldıkları Puanların Okul Türlerine Göre Kruskal Wallis Testi Sonuçları
    • Analiz sonuçları, araştırmaya katılan öğrencilerin birinci ve ikinci senaryolar için aldıkları puanların okul türlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığını göstermektedir.
    • Bu bulgulara göre üçüncü ve dördüncü senaryolarda anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.
    • Farkın hangi gruplar arasında olduğunu saptamak için kademeler arası Mann Whitney U testi yapılmıştır.
    • Genel ortalamaya baktığımızda en etik davranan grup Güzel Sanatlar Lisesi öğrencileri olurken, en etik dışı davranan grup Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri olmuştur.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Üçüncü Senaryosundan Aldıkları Puanların Okul Türüne Göre U Testi Sonuçları
    • Cohen d değeri 0,5 ve üzeri olanlar orta etki düzeyinde yer almaktadır. Diğer bir ifade ile Güzel Sanatlar Lisesi öğrencisi olmak ile Meslek lisesi öğrencisi olmak arasında üçüncü senaryo bağlamında beliren fark diğer gruplardan daha etkilidir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Dördüncü Senaryosundan Aldıkları Puanların Okul Türüne Göre U Testi Sonuçları
    • Fen Lisesi öğrencisi olmak ile Anadolu imam Hatip ve Meslek Lisesi öğrencisi arasında dördüncü senaryo bağlamında beliren fark diğer gruplardan daha etkilidir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Alt Faktörleri Ortalamaların Okul Türlerine Göre Kruskal Wallis Testi Sonuçları
    • Analiz sonuçlarına göre “Görecelik, Egoizm ve Faydacılık” alt faktörlerinde düşük etki düzeyinde anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Senaryolarından Aldıkları Puanların Kullandıkları Cihazlara Göre Kruskal Wallis Testi Sonuçları
    • Analiz sonuçları, araştırmaya katılan öğrencilerin tüm senaryolar için aldıkları puanların, kullandıkları cihazlara göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığını göstermektedir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Alt Faktörü Ortalamalarının Kullandıkları Cihazlara Göre Kruskal Wallis Testi Sonuçları
    • Analiz sonuçları, araştırmaya katılan öğrencilerin tüm alt faktörlerden aldıkları puanların, kullandıkları cihazlara göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığını göstermektedir.
  • Katılımcıların Gerçek Yaşam Durum Senaryolarıyla Bilişim Etiği Senaryolarının Teleolojik Maddelerinden Aldıkları Puanlara Göre Etik Düzeyleri
    • Verilerde görüldüğü üzere dört senaryoya ve bu senaryoların genel ortalamasına göre beş düzeye ait öğrenci sayıları ve yüzdeleri verilmiştir. İlk üç düzeyin egoist ve faydacı yönlerinin ağır bastığı söylenebilir.
  • Katılımcıların Teleolojik Davrananların Senaryolara göre betimsel istatistikleri
    • verilere göre katılımcılar en çok 4. senaryoda sonuç odaklı, egoist ve faydacı davrandığı görülmektedir. Senaryo içeriği dikkate alındığında katılımcıların, diğer kozmetik kullanıcılarının böyle bir şikâyetinin olmaması ve ürünü kullanan kişinin cildinin hassas olması ihtimalini göz önünde bulundurarak ürün hakkında karalama yapmaması beklenirdi.

TARTIŞMA VE SONUÇ

Elde edilen bulgular değerlendirildiğinde;

  • Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre ortaöğretim öğrencilerinin bilişim etiği puan ortalamalarının “İyi” (Xഥ=3,78) düzeyde olduğu belirlenmiştir.
  • Öğrencilerin bilişim etik düzeyleri, “Mahremiyet” temalı 1. senaryoda “Çok İyi”; “İfade Özgürlüğü” temalı 2. senaryoda “İyi”; “Patent ve Telif Hakları” temalı 3. senaryoda “İyi”; “Doğruluk” temalı 4. senaryoda “Orta” olduğu bulunmuştur.
  • Ölçek alt faktörleri bazında yapılan analiz sonuçlarına göre tüm alt faktörlerde (Adalet, Görecelik, Egoizm, Faydacılık, Görev Bilgisi ve Etik Yargı) öğrencilerin bilişim etik düzeylerinin iyi düzeyde olduğu tespit edilmiştir.
  • Bilişim teknolojilerini etik kullanabilen öğrenciler, aleyhlerine gelişen bir durumda, davranışlarını değiştirdiği görülmektedir.
  • Ortaöğretim öğrencilerinin cinsiyetlerine göre bilişim etik düzeyleri 1., 2. ve 3. senaryolarda ve ölçek ortalamasında kadın öğrenciler lehine anlamlı şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir.
  • Bu çalışma sonuçlarına göre öğrencilerin cinsiyet durumları bilişim etik davranışlarını etkilediği ve kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre bilişim etiği durumlarının daha iyi olduğu söylenebilir.
  • Çelen ve Seferoğlu’nun (2016) belirttiği üzere bilgi ve iletişim teknolojilerinin etik ve yasal kullanımında sosyal normlar, cinsiyet, ebeveyn eğitim durumu, yaş, kişisel değerler, ahlaki yargı, toplumsal değerler, ahlaki sorumluluk gibi özelliklerin etkili olduğu görülmüştür. Cinsiyet ve ebeveyn eğitim durumu Türkiye için ayırt edici özellik taşımaktadır. Çalışmamız kapsamında da kadınların daha etik davrandıkları, cinsiyetin anlamlı bir fark oluşturduğu görülmektedir. Anne-baba eğitimi çocuklarının da davranışlarını etkilediği anlaşılmaktadır. Etik eğitim hem öğrenciyi yetiştireceği hem de gelecek nesle katkı sağlayacağı söylenebilir.
  • Bu çalışma kapsamında ifade özgürlüğü adı altında öğrencilerin yalan ifadeler kullanabildiği, üslubu zedeleyici tavır takınılabildiği ve telif eser haklarını ihlal edebildiği tespit edilmiş, konu hakkındaki eğitim ihtiyaçlarına vurgu yapılmıştır.
  • Çalışmamızda dördüncü senaryoda katılımcıların çoğunluğu kendi aleyhlerinde gelişen olay karşısında doğruluk ilkesinden taviz verdikleri görülmüştür. Öğrencilerin aleyhlerinde gelişen olaylar karşısında da tutumlarının değişmemesini sağlayacak, sonuçcu, çıkarcı, egoist değil; süreç odaklı erdemli yaklaşımı benimsetecek tutum geliştirici eğitimlere ihtiyaç duyulmaktadır.
  • Ortaöğretim öğrencilerinin en çok kullanmayı tercih ettikleri bilişim teknolojileri değişkeni analiz sonuçlarına göre araştırmaya katılan öğrencilerin tüm senaryolar ve alt faktörlerden aldıkları puanların ortalamasının anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı görülmektedir. Bu sonuçlara göre kullandıkları bilişim teknolojilerinin öğrencilerin bilişim etik düzeyleri üzerinde etkisi olmadığı söylenebilir.
  • Araştırma sonucuna göre cinsiyet değişkeninin bilişim etiği üzerinde etkili olduğu, kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha etik davranış gösterdiği görülmektedir.
  • Senaryoların genel ortalamasına bakıldığında en etik davranan okul türünden en etik dışı davranana sırasıyla Güzel Sanatlar Lisesi, Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Anadolu İmam Hatip L. ve Mesleki ve Teknik A. L. şeklindedir.

SONUÇ VE ÖNERİLER

  • Senaryo içeriği dikkate alındığında katılımcıların, diğer kozmetik kullanıcılarının böyle bir şikâyetinin olmaması ve ürünü kullanan kişinin cildinin hassas olması ihtimalini göz önünde bulundurarak ürün hakkında karalama yapmaması beklenirdi.
  • Bilişim etiği kazanımlarına göre ders etkinlikleri hazırlanırken cinsiyet durumuna göre farklı etkinlikler planlanabilir.
  • Bulgulara göre bilişim etiği düzeyleri erkekler lehine anlamlı fark oluşturduğu görülmüştür. Bilgisayar derslerinde bilişim etiği konusunda iyileştirmelere gerek duyulduğu tespit edilen diğer bir durum olduğu görülmektedir.
  • Elde edilen sonuçlara göre ders kitabında siber zorbalık ve bilişim suçlarına yönelik hiçbir kazanım yer almamaktadır. Telif haklarından bahsedilirken, fikri mülkiyet ve patent ihlali gibi kavramlara açıkça yer verilmemiştir. İletişim ve sosyal etki yüzeysel bırakılmıştır. Çalışmamızda tespit edilen etik eğitime ihtiyaç duyulan temalar da dahil olmak üzere bilişimle ilgili ders kitaplarının güncellenmesi ve etik ile ilgili yaşanabilecek problemleri en aza indirebilmek için bireylere erken yaşta eğitim verilmesi gerekmektedir.
  • Güzel Sanatlar Liselerinde ve Fen Liselerinde öğrenim gören öğrenciler lehine anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, farklı okul türlerinde öğrenim gören öğrencilerin bilişim etik düzeylerinin de farklılaştığını göstermiştir. Bu okul türleri için ders etkinlikleri planlanırken öğrenci profilleri de dikkate alınması gerektiği açıktır.
  • Araştırma sonuçlarına göre ortaöğretim öğrencilerinin bilişim etik düzeyleri öğretim programında amaçlanan düzeyi tam karşılamamaktadır. Ilköğretim ve ortaöğretim kademelerinde etik ve bilişim etiği konulu eğitimlerle bu eksiklik giderilebilir.
  • Derslerde bilişim etiği konusu işlenirken bu farklılığın dikkate alınması ve ders içi etkinlikler planlanırken cinsiyete göre farklı davranış eğilimleri göz önüne alınmalıdır.

MAKALE İNCELEME SONUÇLARI VE ÖNERİLER

  • Bilişim etiği eğitimi, öğrencilerin sadece okulda değil, ailede ve toplumda da uygulayabilecekleri bir davranış biçimi olmalıdır. Bu konuda ailelere de sorumluluk düştüğünü düşünüyorum.
  • Bilişim etiği konusunda farkındalığı artırmak ve bireyleri bu konuda bilinçlendirmek için, eğitim programlarında mahremiyet, ifade özgürlüğü, patent ve telif hakları ve özellikle de doğruluk konularına ayrıntılı olarak yer verilmelidir.
  • Bilişim etiği derslerinde, öğrencilerin cinsiyet farklılıkları da dikkate alınmalıdır. Bu farklılıklar, ders içi etkinliklerin planlanmasında da göz önüne alınmalı ama bu farklılar öğrenciye hissettirilmeyecek şekilde bir eğitim sunulmalıdır.
  • Görev yapacağımız yerde, alanımızda veya ders vereceğimiz konuyla ilgili bir çalışma var mı? Eğer varsa bu ders vermeden önce hangi kitleye hitap edeceğimiz konusunda bize bir bilgi verebilir ve derse daha hazırlıklı gelmemizi sağlar. Söz gelimi makaleden yola çıkarsak Sinop’ta herhangi bir liseye görev yapmak üzere hazırlanan bir bilişim öğretmeni görev yapacağı lisede derse başlamadan önce bu makaleyi incelerken görev yapacağı lisedeki Bilişim Etiği konusunda hangi düzeyde olduklarını bilir ve derse ona göre hazırlıklı gelirse hem öğrenciyi yakından tanır hem de dersi daha verimli işleneceğini düşünüyorum.

 
Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.