İçindekiler

  • Giriş
  • Etik Kavramı
  • Ahlak Kavramı
  • Erdem Kavramı
  • Vicdan Kavramı
  • İyi Kavramı
  • Sonuç
  • Kaynakça

 

Giriş

Yanlışı doğrudan ayırabilmek amacıyla ahlak kavramının doğasını anlamaya çalışan etik kavramı, yaklaşık 30-40 yıldır hayatımızda vardır. Felsefeciler arasında günümüzdeki gibi bu kadar yaygın bir sözcük değildi. Şimdi ise bir çok alanda etik kavramını sıklıkla duymaktayız. Bir iş yaparken yaptığımız işin etiğe uygun olup olmadığına bakmaktayız.

 

Etik Kavramı

Sözlük anlamı olarak etik; töre bilimi,  ahlak  bilimi,  ahlaki,  ahlakla  ilgili  olarak  tanımlanmaktadır  Etik,  ahlaki  olanın  özünü  ve temellerini  araştıran  bilim,  insan  davranışları  ile  ilgili  problemleri  inceleyen  felsefe  dalı  olarak tanımlanmaktadır. Etik, ahlak felsefesidir. Etik, insanın bütün davranış ve eylemlerinin temelini araştırır. (Yrd. Doç. Dr. Engin Uğur)

Ahlak Kavramı

Kişilerin sosyal yaşam içerisindeki ilişkilerini düzenleyen bir disiplin olarak görülmektedir. dır. Etik ve ahlak günlük hayatta ve akademik tartışmalarda birbirlerinin yerine kullanılmaktadır. Bununla  birlikte  aralarında  bazı  önemli  farklılıklar  bulunmaktadır.  Ahlak  insan davranışları üzerinde çalışırken, etik evrensel felsefi prensipler üzerinde çalışmaktadır. Bu  makalede  etik  ve  ahlak  kavramları  tartışılmakta  ve  açıklanmaktadır.  Makalenin sonunda etik ile ahlâk arasındaki farklılık vebenzerlikler sıralanmaktadır. Aristotales, etiği kuramsal felsefeden ayırarak kendi başına bir felsefe alanı olarak ele alan ilk filozoftur.( Prof.Dr. Sevgi İyi)

Erdem Kavramı

Felsefeye Sokrates tarafından girmiştir. Ahlakın övdüğü iyilikçilik, alçak gönüllülük, yiğitlik, doğruluk vb. niteliklerinin genel adıdır. İnsanın ruhsal olgunluğu demektir. Erdem, herhangi bir dışsal baskı olmaksızın gerçekleştirilen özgün bir davranıştır. Erdem aşırı uçlarda bulunmaz. Ölçülü ve dengeli olmaktır.( Elmas Emre)

Vicdan Kavramı

Kişinin kendi niyeti veya davranışları hakkında kendi ahlaki değerlerini temel alarak yaptıklarını veya yapacaklarını ölçüp biçtiği bir kişilik özelliğidir. Vicdan, birçok dinde, birçok felsefi akımda, mistisizmde önem verilmiş bir kavramdır. Günümüzde kimileri “kamusal vicdan” ifadesini kullanmaktaysa da, dinsel, mistik vb. alanlarda böyle bir kavram bulunmaz, vicdan kavramı bu alanlarda hep bireysel vicdan anlamında kullanılmıştır. Felsefeye göre, iç huzuru veya iç sıkıntısı vererek kişiyi uyaran vicdan bir kavram değil, kişinin bir yeteneğidir.( Abdulvahit İmamoğlu)

İyi Kavramı

İyi kavramı çoğunlukla olası eylemler arasında bir seçim yapılması durumunda tercih edilmesi gereken davranışı ifade eder. İyilik genellikle kötülüğün (şerrin) tersi olarak kabul edilir ve ahlak, etik, din ve felsefe konuları tarafından incelenir ve ayrı şekillerde tanımlanır. Din açısından iyi kavramı, çoğu zaman sevap kavramı ile paralellik gösterirken, ahlak felsefesi ya da etik olarak ise belli bir durumdaki olasılıkların en faydalısının uygulanması olarak algılanır.( Prof.Dr. Sevgi İyi)

 

Sonuç

Günümüzde pek çok alanda yaygın olarak kullanılan etik kavramı ile erdem, ahlak, vicdan ve iyi kavramlarının iç içe olduğu ve birbiriyle beraber değerlendirilmelerinin, incelenmelerinin gerekliliği görülmektedir.

 

Kaynakça

  • Doç. Dr. Engin Uğur – Mesleki Etik Dersi Vize Ders Notları
  • Dr. Sevgi İyi – Anadolu Üniversitesi – Etik Kitabı Ünite 1 Syf: 3-21
  • Elmas Emre – Etik İle İlgili Temel Kavramlar
  • Abdulvahit İmamoğlu. “Vicdan Kavramının Psiko-Sosyal Tahlili”. Akademik İncelemeler Dergisi. 5 (1, Yıl=2010). Sakarya Ünversitesi. S. 128. Issn 2602-3016.
  • Photo by Enes Sivri

 

 

Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.