MARMARA ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM FAKÜLTESİ
BİLGİSAYAR VE ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ BÖLÜMÜ
BİLGİSAYAR DONANIMI DERS İZLENCESİ
Öğretim Elemanı: Cahit CENGİZHAN
İletişim Bilgileri:
![]() |
cengizhan.cahit * gmail.com | ![]() |
cahitcengizhan * yandex.com | ![]() |
@cahitcengizhan |
![]() |
https://www.facebook.com/Cahit-Cengizhan-192946474074087/ | ![]() |
http://cahitcengizhan.com |
Ders Saati ve Yeri : Grubunuza göre Ders programınıza bakınız! Sınıf: Sınıf / LAB
Ders Takvimi: https://takvim.marmara.edu.tr
Genel Amaç:
Bu dersinin amacı, öğrencilerin bilgisayar donanımı hakkında bilgi edinmelerini sağlayarak, elde edilen bilgiler ışığında donanımlar üzerinde uygulama becerileri geliştirerek bakım onarım ve güvenli kullanmalarını sağlamaktır.
YÖK Lisans Ders İçeriği:
PC; tarihsel gelişim ve mantık; Anakarta giriş; CPU’ya giriş; CPU ve anakart. Köprüler; CPU’nun detayları; Moores kanunu, Cache; veri ve talimatlar; CPU örnekleri; RAM; RAM teknolojileri; detaylar, Chipsetler; Giriş/Çıkış (G/Ç) sistemi; ISA, PCI gibi slotlar; Buslar; adaptörler, Harddiskler; floppy, CDROM, vb; ATA, SATA, Bir bilgisayar kasası toplama stratejileri ve donanım sorunlarının çözüm yolları. Overclock ve benchmark kavramları. Multimedya sistemi, sistem yazılımı ve terminoloji, yeni teknolojiler.
Öğrenim Çıktıları:
- Bilgisayar donanımlarını tanır.
- Bilgisayar donanımlarının işlevlerini açıklar.
- Bilgisayar donanımlarının çalışma prensiplerini söyler.
- Bir bilgisayar için gerekli parçaları fiyat performans ölçütlerine göre belirler.
- Bilgisayar parçalarını işlem basamaklarına uygun olarak söker ve birleştirir.
- Bilgisayar donanım sorunlarını analiz ederek problemi çözer.
- Bilgisayar donanımlarının bakım ve güncellemesini yapar.
STANDARTLAR
- TS 13521 – Yetkili servisler – Kişisel bilgisayar sistemleri için – Kurallar – 14.06.2012
- TS 13119 – Bilgisayar Uç Destek Uzmanı – Bilgisayar Uç Kullanıcı Destek Uzmanı – 29.04.2004
- TS 13147 – Yetkili servisler – Bilgisayar destekli çizim makinaları ve yazıcıları için Kurallar – 18.06.2014
- TS 13242 – Yetkili servisler – Bilgisayar ağı bileşenleri ve sistemleri için kurallar – 18.06.2014
- TS 12498 – Yetkili servisler – Bilgisayar ve çevre birimleri için-Kurallar – 09.03.2010
- TS 13173 – Bilgisayar yazılımı eğitim uzmanı – 27.12.2005
- TS 13174 – Bilgisayar donanımı eğitim uzmanı – 19.01.2006
- TS 12361 – Yetkili Servisler – Genel Kurallar- 26.09.2013
MESLEKİ YETERLİLİKLER
- 21UMS0764-5 Bilgi İşlem Teknik Destek Sorumlusu Seviye 5
- 12UMS0202-4 Bilgisayar Donanım Elemanı Seviye 4
- 12UMS0252-4 Bilgi İşlem Destek Elemanı Seviye 4
KAYNAK KİTAPLAR
Özkan Canay Tolga Güngörsün, Bilgisayar Donanımı ve Bileşenleri, Değişim Yayınları, ISBN: 978-605-492-591-9, 2016, 358 sayfa, (16×24 cm2), Liste Fiyatı : 38.00 TL
Ebubekir Yaşar, Bilgisayar Donanımı, MURATHAN YAYINEVİ, ISBN : 9786055451905, Sayfa: 344, Fiyatı:15,91 TL, Ankara, 2013.
Mehmet Çömlekçi, Selçuk Tüzel, PC Donanımı: Herkes İçin, ALFA YAYINLARI, ISBN: 975297614X, Sayfa: 314, 2007
Mehmet Özgüler, Bilgisayar Donanımı, MURATHAN YAYINEVİ, 9786055937997,Sayfa:408, İstanbul, 2010
Mehmet Önder, Hakan Karataş, Ali Yavuz Çakır, Bilişim Teknolojilerinin Temelleri 1: PC Donanım ve Yazılım Yardımcı Kitabı (Cisco Networking Akademi Sertifika Programı, CompTIA A+ Sertifikası hazırlık eğitim kitabı) Çev. ISBN: 9753223641, Sayfa: 1066, 2005.
Soner Tezal, Bilgisayar Donanımı, Pusula Yayıncılık, ISBN: 9789757092919, Sayfa: 156, İstanbul,2012
Tayyar Işık Hamdi Yılmaz, Editör: Ali Döngel, Bilgisayar Donanımı ve Elektronik, Çözüm Eğitim Öğretim Yayıncılık, ISBN: 9789944919180, Sayfa: 430, Fiyatı: 18,50TL, Ankara, 2012.
Türkay Henkoğlu, Modern Donanım Mimarisi, PUSULA YAYINCILIK, ISBN: 9756477243, Sayfa: 440, 2008.
Zeydin Pala, Bilgisayar Donanımı, Türkmen Kitabevi, ISBN : 9789756392041, Fiyatı:21,50 TL, İstanbul, 2005.
ÖĞRETİM İÇERİĞİ
1. BİLGİSAYAR DONANIMINA GİRİŞ
Bilgisayarın tarihsel gelişimi ve geçirdiği evreler, Bilgisayarın mimari yapısı ve çalışma mantığı, Bilgisayar türleri: Server (Sunucu), Kişisel, Terminal (İş İstasyonu), Taşınabilir Dizüstü, Tablet ve Mobil El Bilgisayarları, Bilgisayar ölçüm birimleri,
2. ÇEVRE AYGITLARI
YAZICILAR: Nokta vuruşlu (Dot Matrix) yazıcılar, Mürekkep püskürtmeli yazıcılar, Lazer yazıcılar, Çok işlevli yazıcılar, Yazıcı kurulumu, Ağ Yazıcısı kurulumu, Sık karşılaşılan sorunlar, Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme,
TARAYICI (SCANNER): Çalışma Prensipleri ve özellikleri, Çözünürlük, Taranmış resimlerin yazıcıdan basılması, Resim işleme, OCR Tarama Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme,
OPTİK OKUYUCULAR: Çalışma Prensipleri ve özellikleri, Türleri, Kullanım, Kağıt okuma ve değerlendirme Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme,
3. KASA- KLAVYE-FARE
BİLGİSAYAR KASALARI: Kasa türleri, özellikleri, Güç kaynakları (Power Supply), Kesintisiz Güç Kaynakları (UPS), KLAVYE: Çalışma şekli, Bilgisayar bağlantısı, Türleri, Sınıflandırılması, Standart – Multimedia – Natural – Kablosuz Klavyeler, Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme , MOUSE: Yapısı, Türleri ve çalışma prensipleri, Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme,
4. ANA KART (MAINBOARD) ÖZELLİKLERİ -I
Yapısı ve Elemanları: İşlemci soket yuvaları, Chipsetler, Keyboard Chip, Slot Genişleme ISA/PCI/AGP/PCI Express Yuvaları, BIOS Chip, Pil (Battery),
5. ANA KART (MAINBOARD) ÖZELLİKLERİ -II
Seri (COM1, COM2) ve Paralel (LPT) Portlar, USB Portu, Ekran (VGA, DVI, HDMI), Ethernet, Bağlantı Konektörleri Klavye Mouse PS/2 Portu, Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme ,Mainboard Ayarları: CPU Hız ayarları, CPU Voltaj-Core voltaj ayarı, Jumper ile yapılan diğer ayarlar, BIOS Özellikleri ve Ayarları,
6. İŞLEMCİ – MERKEZİ İŞLEM BİRİMİ (MİB-CPU)
İşlemci Mimarisi, İşlemci türleri, İşlemcilerin tarihsel gelişimi, Socket İşlemci Yuvaları, İşlemci hızlarını belirleyen unsurlar, İşlemci Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme ,
7. ARA SINAV
Çoktan seçmeli sorulardan test ile yapılır.
8. BELLEK (HAFIZA) TÜRLERİ
Özelliklerine Göre Bellek Türleri, ROM Bellekler, RAM Bellekler, Cache (ön/Tampon) Bellek, İşletim sistemi RAM’i adreslemesi, RAM arızaları, bakım ve güncelleme,
9. SÜRÜCÜLER
Sabit (Hard) Disk Sürücüleri, Disk Yapıları, SSD, SSHD, HHD (Hybrid Hard Drive), Kontrol üniteleri, SATA, PATA, IDE, SCSI Arabirimler, Hard Disk işlemleri ve yönetimi, Diskler için BIOS ve Kapasite sınırları,
10. GÖRÜNTÜ KARTLARI VE EKRANLAR
GÖRÜNTÜ KARTLARI: Yapıları, Türleri ve tarihsel gelişimi, GPU ve Bellek çipleri, 2D, 3D, 3DFx Görüntü, Arıza bakım ve güncelleme,
EKRANLAR: Ekran Türleri, Nasıl Çalışır, Ekran tazeleme ve interlace, boyutları, Ekran kalite ölçütleri, Ekran arızaları, CRT ve LCD Ekranlar ile ilgili terimler, Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme , GÖRÜNTÜ AKTARILMASI: Projeksiyon, TV OUT, Akıllı Tahta, Dokunmatik Yüzeyler, HDMI, VGA, RGB, Bağlantı Kabloları, Soket ve Jaklar,
11. MULTIMEDIA (Çoklu Ortam)
Ses Kartları, TV Radyo Kartları, Infrared alıcılar, Disket Sürücü ve Disketler, CDROM Sürücü ve Diskleri, DVD Sürücü ve Diskleri, BlueRay Sürücü ve Diskleri, SD Bellek kart okuyucu ve Bellek türleri, Kulaklık, Mikrofon, Hoparlör, PC Kameralar, Joystic (Oyun Çubuğu) Koruma, Arıza, Bakım ve Güncelleme ,
12. BİLGİSAYAR AĞ BİLEŞENLERİ VE AĞLARI
Ethernet, Modem, ADSL, Ağ aktif ve pasif bileşenleri, Ağ ve Internet bağlanma, Çalışma Ağı oluşturmak, Klasör ve dosya paylaşmak,
13. BİLGİSAYAR KASA MONTAJI
Donanım bileşenlerin montajı, güvenli çalışma ortamı sağlanması ve gereken tedbirler, BIOS ve SETUP Ayarları, DISK Bölümleme, OS Yükleme, OVERCLOCKING, İşlemci ve RAM hızlandırma, Benchmark ölçüm ve karşılaştırma, Bilgisayar virüsleri ve korunma,
14. TAŞINABİLİR CİHAZ DONANIMLARI
Donanım bakımından Masa Üstü ile Diz Üstü bilgisayar karşılaştırılması, Benzer ve farklılıklar, Arıza, Bakım ve onarım, Dizüstü Bilgisayarlar, Bağlantı (Port) arayüzleri, Bileşen kapak ve yerleşimleri, Arıza, Bakım ve Güncelleme,
Tablet ve Cep telefonu teknolojileri, Görüntü ve dokunmatik yüzeyler, Bilgi depolama, Ağ ve Internet bağlanma,
15. DÖNEM SONU SINAVI
Çoktan seçmeli 50 soruluk test ile yapılır.
DERSİN İŞLENMESİ
Ders öğrenci merkezli olarak Yapılandırmacı Öğrenme Yaklaşımı temelinde Proje Tabanlı Öğretim Yöntemi ile işlenecektir. Öğrenmenin kendi ürünü olabilmesi için öğrencinin öğrenme etkinliğine katılması, bilgi ya da becerilerini yeni bir duruma transfer edebilmesi gereklidir.Bu yaklaşımı temel alan etkili bir öğrenmenin gerçekleşmesi için öğrenme süreci; 1) Merak uyandırma ve plânlama, 2) Araştırma ve keşfetme, 3) Çözümleme ve derinleştirme, 4) Paylaşma ve yaşantıya uygulama basamaklarını içermelidir. Buna göre dersin işlenmesinde aşağıdaki adımlar izlenecektir.
- Planlama: Öğrenme çıktıların uygun olarak içeriklerin ve öğrenilmesi gerekenlerin belirlenmesi,
- Araştırma: Öğretim planına göre araştırma ve temel kavramlar, işleyiş ve yöntemlerin keşfedilmesi,
- Çözümleme: Analiz edilerek paylaşılması ve öğrenci katılımı ile öğrenme ortamı oluşturulması,
- Uygulama: Bilginin kalıcı olabilmesi amacıyla grup ve öğrenciler tarafından uygulanması,
Proje temelli öğretim yöntemi ile yukarıdaki öğretim içeriğine uygun olarak belirlenecek gruplar tarafından yukarıda ifade edilen her bir aşama gerçekleştirilecektir. Bu konuda bir grup lideri olmak üzere 4-6 kişilik gruplar oluşturulacaktır. Her bir grup konusunda öğrenme hedeflerine uygun amaçların bulunduğu, görsel ve metinden oluşan MS Word biçimli bir rapor, bu raporun temel alındığı bir sunum, sunum öncesinde günlük ders planı, sunum sırasında kullanılacak donanım materyallerin bulunduğu görsel pano, ders hedeflerine ulaşma düzeyini belirleyecek 15 soruluk çoktan seçmeli test dersten hemen sonra grup tarafından uygulanarak değerlendirilecektir.
Sunumda teknik özellikler ve sayısal değerler ile ölçü birimleri mutlaka bulunmalıdır. Sunumda; şekil, şema, resim gibi görsel materyal, kavram haritası, kavram karikatürü, kısa video ile desteklenmesi, etkinlik olarak yarışma, bulmaca, canlandırma (drama), animasyon, kısa film gösterisi vb. grup etkinlikleri planlanarak kullanılabilir.
DEĞERLENDİRME
Etkinlikler Sayı Katkı Payı (%)
Devam/Katılım 14 5
Laboratuvar – –
Uygulama/Pano – –
Küçük Sınavlar 3 15
Ödev Rapor 1 10
Sunum 1 10
Projeler – –
Ara Sınav 1 20
Final 1 40